قله آرارات
قله آرارات بلندترین قله کشور ترکیه است که در بخش شرقی این کشور قرار گرفته است و به نوعی در مرزی سه کشور ایران، ارمنستان و ترکیه قرار دارد. این قله زیبا که شباهت بسیار زیادی حتی به قله دماوند دارد نیز آتشفشانی است و آثار این را می‌توان در جای جای این کوهستان مشاهده کرد. کوه آرارات دارای دو قله است: آرارات بزرگ و آرارات کوچک که البته وقتی راجع به آرارات صحبت به میان می‌آید در واقع هدف همان آرارات بزرگ با ارتفاع 5137 متر میباشد.
در ادامه نگاهی خواهیم انداخت به صعود به آرارات از مسیر جنوبی، با این گزارش برنامه همراه باشید.
قله آرارات از لحاظ مرز بندی جغرافیایی در کشور ترکیه و در شهر دوبایزید قرار گرفته است. دوبایزید یا دوغوبایزید در فاصله حدود 45 کیلومتری از مرز بازرگان در شمال غربی ایران قرار گرفته است. شهر دوبایزید با اینکه شهر کوچکی است ولی به دلیل تردد بسیار توریست‌ها و کوهنوردان به این منطقه چند سالی است که رونق قابل توجهی گرفته است و از لحاظ سیستم توسعه شهری، هتلی و زیر ساخت‌های دیگر مانند رستوران، مراکز خرید و … پیشرفت‌های قابل توجهی کرده است.
دوبایزید شهری است که از لحاظ امنیتی همواره پشتیبانی زیادی شده است و در مسیر رسیدن به این شهر و حتی در داخل شهر نیز همواره تردد خودروهای زرهی ارتش ترکیه قابل مشاهده هستند که به منظور برخورد با نیروهای تروریستی همواره در حال آماده باش هستند. دوبایزید همچنین دارای مراکز گردشگری قابل توجهی است که معماری منحصر به فردی نیز دارد. از این جمله می‌توان به مسجد و سازه‌های اسحاق پاشا (Ishak Pasha) اشاره کرد که در منتهی الیه جنوبی شهر و در فاصله حدود 6 کیلومتری آن قرار گرفته است.
صعود به آرارات
در این بخش سعی می‌کنیم فرآیند صعود به آرارات را بررسی کنیم. در این بررسی نگاهی به کمپ‌های مستقر در این کوه، مسافت و درجه سختی مسیرها، تجهیزات مورد نیاز برای صعود، پیشنهاد بهترین برنامه با توجه به وضعیت تیمی که با آن صعود می‌کنیم و در نهایت زمان بندی برنامه صعود خودم را به شما ارائه خواهم داد.
زمان بندی صعود به آرارات
توجه داشته باشید که این زمان بندی برای تیمی که من سرپرستی آن را بر عهده داشتم و نفراتی که در این برنامه همراه من بوده اند می باشد و لزوما به این معنی نیست که تمام افرادی که پا در مسیر صعود به قله آرارات می‌گذارند می‌توانند با این توانایی و زمان به ادامه مسیر بپردازند. شرایط آمادگی جسمانی تیم، تجهیزات و تجربه تیم می‌تواند در این مساله موثر باشد.
1- برای رسیدن به شهر دوبایزید معمولا تیم‌ها به دو شکل اقدام به صعود می‌کنند: یا با گرفتن وسیله نقلیه دربست به سمت منطقه اعزام می‌شود و یا با استفاده از اتوبوس‌های شب رو خود را به ماکو می‌رسانند و از آنجا به سمت بازرگان رفته و سپس بعد از انجام تشریفات گمرکی به سمت شهر دوبایزید راهی می‌شوند.
فصل مناسب برای صعود به قله آرارات تیر، مرداد و شهریور ماه میباشد.
ما برای رسیدن به دوبازید راه دوم را انتخاب کردیم. تیم 13 نفره در تاریخ 21 مرداد با اتوبوس از تهران به سمت ماکو اعزام شدند. سپس حوالی ساعت 8 به وقت ایران به ماکو رسیدیم و بلافاصله با اجاره کردن چند عدد تاکسی که از قبل هماهنگ کرده بودم خود را به بازرگان رساندیم. در جلو پایانه مرزی بازرگان از تاکسی پیاده شدیم و از آنجا با استفاده از تاکسی‌های درون گمرکی مسیر خود را به سمت مرز بازرگان پیمودیم. به شدت توصیه می‌شود در داخل گمرک از این تاکسی‌ها استفاده شده زیرا مسیر پیمایش داخل گمرک طولانی و به شدت فرسایشی ایست.
بعد از انجام تشریفات گمرکی مسیر خود را به سمت ترکیه ادامه دادیم و بدون هیچ مشکل خاصی توانستیم از مرز عبور کنیم. در داخل پایانه مرزی ترکیه نیز باید مسیری نسبتا طولانی را با پای پیاده طی کنید که در اینجا پیشنهاد میشه از چمدانهای بزرگ چرخدار برای حمل بار استفاده کنید.
از اینجا با استفاده از ون‌هایی که در مسیر مرزی تا شهر دوبایزید فعالیت می‌کنند مسیر خود را ادامه دادیم که البته باز از قبل هماهنگی های لازم انجام شده بود . فاصله مرز تا شهر حدود 45 کیلومتر میباشد. هتل آرارات از جمله هتل‌های با کیفیت شهر دوبایزید است که از لحاظ موقعیتی نیز در شرایط بسیار خوبی قرار گرفته است.
توجه کنید که بعد از رسیدن به خاک ترکیه ساعت شما نیم ساعت به عقب برده می‌شود و با توجه به این مساله در حوالی ساعت یازده به وقت محلی ما در هتل حاضر بودیم. ادامه روز به میل کردن صبحانه، نهار و شام و انجام خرید نهایی در فروشگاه‌ها برای رفتن به کوهستان و همچنین هماهنگی نهایی تیم صورت گرفت. در همین روز نیز با یک عدد ون و همچنین 4 قاطر هماهنگی لازم صورت گرفت تا بارها به سمت کمپ‌های بالا انتقال داده شوند. ساعت حرکت روز بعد بلافاصله بعد از صرف صبحانه در هتل اعلام شد و به این ترتیب به استراحت پرداختیم.
ساعت 7:15 دقیقه برای میل کردن صبحانه تمام نفرات تیم حاضر بودند و ون نیز در ساعت 7:45 آماده حرکت در جلوی هتل بود. از شهر تا پای کار مسافتی در حدود 26 کیلومتر فاصله است که چیزی در حدود 6 تا 10 کیلومتر آن خاکی است. نکته اساسی این است که حتما باید پاسپورتها را به همراه داشته باشید چون ایست و بازرسی نیروهای نظامی در ابتدای ورودی جاده خاکی پاسپورتها را چک می کنند.. جایی به اسم پارکینگ ماشین وجود دارد در همین مکان بارها تحویل قافله‌های اسب می‌شود. معمولا هر اسب چیزی در حدود 40 تا 50 کیلوگرم بار حمل می‌کند ( 3 کوله )
مسیر پیاده‌روی از اینجا شروع می‌شود باید در ابتدا به سمت کمپ یک و سپس به سمت کمپ دو طی مسیر کرد. تعیین این مساله وابسته به توانایی تیم و تجربه تیم دارد. کمپ یک شامل چندین کمپ است که تقریبا در ارتفاع حدود 3200 تا 3300 متری گروه‌های چادرهایی بودند که شامل چادرهای مرکزی، سرویس‌های بهداشتی و برف آب لوله کشی می‌باشند. کمپ‌هایی مانند کمپ بارزانی، کمپ حسین، کمپ برهان و آدم و چندین کمپ دیگر از این جمله هستند که به یاد داشته باشید برای استفاده از خدمات کمپ از قبل باید با آنها هماهنگی لازم را انجام دهید.
معمولا بین 4 تا 6 ساعت زمان برای رسیدن به کمپ یک لازم است که تیم ما در حدود زمان 4 ساعت و 30 دقیقه به کمپ یک رسید. . مسیر کمپ یک غالبا کم شیب است و پاکوب کاملا مشخص دارد و جدیدا از محل بیس تا محل کمپ 1 با اتومبیل شاسی و آفرود می توان رفت و برخی تیم ها اینگونه صعود کردند ولی ما کل مسیر را پیمایش کردیم . در محل کمپ 1، آب چشمه وجود دارد و فضایی شبیه به حصار چال و سرسبز است، ما در ساعت 13 همه چادرها را برپا کرده و به استراحت و صحبت و …. پرداختیم .
روز بعد ساعت 7 صبح بعداز خوردن صبحانه بصورت گروهی و جمع کردن چادرها و تحویل به قاطرچی ها به سمت کمپ 2 حرکت کردیم. قبل از حرکت آقا یوسف درباره مسیر به سمت کمپ و صعود نکاتی را بیان کردن . برای رسیدن به کمپ 2، بعد از انجام یک تراورس در بین کمپ‌های یک باید شیبی تند را برای رسیدن به کمپ دو طی کنیم. معمولا 3 تا 5 ساعت زمان نیاز است تا از کمپ یک به کمپ دو برسیم که تیم ما توانست در زمان حدود 3 ساعت و 30 دقیقه به کمپ دو برسد. تیم های خارجی و ایرانی در قسمتها مختلف مانند کمپ 1 اقدام به برپا نمودن چادر نموده بودند. ما ساعت 12 به محل کمپ رسیدیم و هم زمان هم اسبها رسیدن و بدون معطلی اقدام به برپا نمودن چادرها نمودیم. با توجه به تدبیر آقا یوسف و جلو انداختن یک روز از سفر کاملا هوا مساعد و عالی شده بود.
ساعت 2 نیمه شب اعضاء تیم برای حرکت آماده شدند و با تاخیر کمی در حدود ساعت2:30 دقیقه حرکت به سمت قله آغاز شد. حرکت به کندی انجام می‌گرفت که تیم در تاریکی شب با مشکل مواجه نشود.
نکته‌ای که در مورد کمپ دو باید گفت این است که کمپ دو شامل سه بخش است: کمپ پایین، کمپ وسط و کمپ بالا. توزیع ارتفاع این سه کمپ از ارتفاع حدود 4050 تا حدود 4200 میباشد. ما کمپ بالا را با توجه به شرایط جای چادر انتخاب کرده بودیم.
مسیر نسبتا پر شیب بود و در بخش‌هایی نیز از بین سنگ‌ها باید عبور می‌کردیم که نیازمند داشتن دقت کافی بود. حرکت با استراحت‌های مشخص ادامه داشت و سعی می‌کردیم اجازه ندهیم که تیم در شرایط خستگی قرار گیرد. تا رسیدن به ارتفاع حدود 4900 متر هیچ خبری از برف نبود اما نهایتا به ناحیه برفی رسیدیم. با توجه به تدبیر آقا یوسف که دیرتر از محل کمپ حرکت کردیم برفهای مسیر برفی به خاطر تابش تا حدودی نرم شده بود دیگه نیازی به بستن کرامپون نبود
قله در ساعت حدود7 صبح و بعد از 5 ساعت پیمایش صعود شد و بچه ها شروع به عکاسی تکی و جمعی گرفتن . نزدیک به 1 ساعت روی قله بودیم و سپس به سمت پایین سرازیر شدیم و در بخشی که برف به اتمام می‌رسید استراحتی برای میل کردن خوراکی و آب اختصاص داده شد تا سپسس مسیر را به سمت کمپ دو ادامه دهیم.
با سرعتی مناسب و با دقت بالا و با شادی حاصل از صعود به قله توسط تمام همنوردان مسیر را به سمت پایین ادامه می‌دادیم که چیزی در حدود 4 ساعت زمان نیاز داشت و در ساعت حوالی 12 توانستیم مجدد به کمپ دو و پیش چادرها برسیم.
ساعت 14 بعداز استراحتی مختصر شروع به جمع کردن چادرها و تجهیزات کردیم و پیمایش ما به سمت کمپ 1 شروع شد. مدت زمان لازم برای رسیدن به کمپ یک در حدود 2 ساعت و سپس مستقیم به سمت محل پارکینگ ماشین ادامه مسیر دادیم. مسیر کاملا پیاده‌روی بود و نیازی به دست به سنگ بودن یا موارد دیگر نیز نبود و به راحتی توانستیم به محل پارک ماشین برسیم.
در حدود 45 دقیقه زمان برای رسیدن به هتل مورد نیاز بود و سپس بعد از رسیدن به شهر بلافاصله اتاق‌ها را تحویل گرفتیم و همچنین به سمت رستوران رفتیم. باقی روز به خرید سوغاتی و همچنین خرید ملزومات مربوط به جشن صعود گذشت و نهایتا فردا صبح جشن صعود برگزار شد و باقی روز نیز در اختیار باقی دوستان بود.
در نهایت ساعت 17 اتاق‌ها تحویل و وسایل به داخل ونی که قرار بود ما را به سمت مرز دوبایزید برگرداند منتقل شد و بعداز انجام تشریفات گمرکی به سمت ایران برگشتیم.
در نهایت نیز با استفاده از تاکسی‌های داخل گمرک خود را به سمت خروجی پایانه مرزی و سپس به سمت ترمینال ماکو رفتیم با اتوبوسی که قبلا هماهنگ شده بود به سمت تهران حرکت و سفر به کشور ترکیه و صعود به قله آرارات خاتمه یافت و صبح روز بعد در تهران بودیم.
بهترین جبهه جهت صعود
بهترین جبهه جهت صعود، جبهه جنوبی می باشد، زیرا دارای امکانات بهتری است. دامنه های کوه دارای چمنزارهای غنی و زیباییست و عشایر کرد ساکن در دامنه های آرارات جهت استفاده از این چراگاهها در دامنه های آن پراکنده اند و میزبان های خونگرمی جهت استقبال از کوهنوردان هستند. (زبان اهالی منطقه تورکی و کورمانج می باشد.)
- آخرین فوران : سال ۱۸۴۰ میلادی
اولین صعود :
اولین صعود به این کوه که مارکوپولو آن را امری ناممکن دانسته در ۹ اکتبر ۱۸۲۹ توسط فردریک وان پاروت به واقعیت پیوسته است. دومین صعود مدت زمان زیادی پس از اولین صعود توسط رئیس سابق فدراسیون کوهنوردی دکتر بوزکورت ارگور در ۲۱ فوریه ۱۹۷۰ انجام شد. در سال ۱۹۸۰ هزاران کوهنورد از کوه آغری دیدن کردند.
مکان های مناسب برقراری کمپ :
- بیس کمپ در ارتفاع ۲۳۰۰ متری
- کمپ ۱ در ارتفاع ۳۳۳۰ متری
- کمپ ۲ در ارتفاع ۴۲۰۰ متری
فصول صعود :
بهترین زمان صعود در فصل تابستان و مرداد ماه می باشد. البته در دیگر فصول نیز برنامه های صعود برقرار است و صعودهای زمستانی نیز انجام می شود.
آب و چشمه های منطقه :
چشمه آب در روستای توپچاتان – چشمه آب درکمپ ۱ و آب حاصل از ذوب شدن یخچال در کمپ ۲ موجود می باشد.
گونه گیاهی قالب :
آویشن ، بومادران ، بابونه، پونه وحشی و…
راه های دسترسی
مختصات جغرافیایی و نحوه دسترسی به آن:
۱- مرز بازرگان ۲- جاده بازرگان به شهر دوغ بایزیت ۳- روستای توپچاتان ۴- روستای علی ۵- بیس کمپ ۶-کمپ یک ۷- کمپ دو ۸- قله آرارات
نکته : کوهنوردان می بایستی قبل از ورود به منطقه مجوز های لازم را کسب و به وسیله یک راهنمای محلی این قله را صعود کنند.
